Ο ερχομός ενός μωρού αποτελεί ευλογία και πηγή ανείπωτης ευτυχίας για τους νέους γονείς.
Η φροντίδα του μωρού είναι μια τρυφερή διαδικασία που, όμως, δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση. Συνδέεται με κούραση, αϋπνία και ατελείωτες ώρες αγκαλιάς, θηλασμού, ανακούφισης και αποκλειστικής φυσικής παρουσίας. Το γεγονός αυτό δεν αφήνει πολλές φορές περιθώρια στο νέο γονιό για ξεκούραση, ηρεμία, χαλάρωση και ενασχόληση με δραστηριότητες που συνδέονται με τη φροντίδα του ενήλικα προς τον εαυτό του (ψυχαγωγία, δημιουργικότητα, ακόμα και εργασία).
Είναι αλήθεια πως το περιβάλλον ενός ζευγαριού συνηθίζει να εστιάζει στα θετικά και τα όμορφα που σημαίνει ο ερχομός ενός παιδιού.
Δεν συνηθίζεται να μιλάμε για τις δυσκολίες, την κούραση, το ξενύχτι, τον «εγκλωβισμό» και την παραμέληση του εαυτού μας που είθισται να συνοδεύουν την έλευση ενός μωρού στο σπίτι. Το πρώτο διάστημα ειδικά που και το μωρό δεν έχει σταθερό πρόγραμμα φαγητού και ύπνου και οι γονείς ακόμα δεν έχουν εξοικειωθεί με τις απαιτήσεις του μωρού και της φροντίδας του, συσσωρεύεται ένταση και άγχος στο γονιό, ιδίως όταν το μωρό κλαίει. Συχνά φτάνει στα όρια της αγανάκτησης, ιδίως όταν οι γονείς έχουν καλύψει όλες τις βασικές ανάγκες του μωρού και αυτό ακόμα είναι αναστατωμένο και τίποτε δεν δείχνει να το ηρεμεί.
Πολλοί αγανακτισμένοι και συνάμα εξαντλημένοι γονείς καταφεύγουν στο τράνταγμα, το απότομο ταρακούνημα του μωρού.
Είτε ταρακουνούν έντονα το μωρό μέσα στην αγκαλιά τους νομίζοντας πως θα το ηρεμήσουν έτσι είτε μπορεί να το αφήσουν στην κούνια του με ένα εξίσου απότομο τράνταγμα. Με το ήπιο κούνημα μπορεί στην αρχή το παιδί να ησυχάζει λίγο. Έτσι οι γονείς νομίζουν ότι το τράνταγμα είναι ένας καλός τρόπος να ηρεμεί το μωρό και δεν φαντάζονται ότι μπορεί να βλάψουν το παιδί τους. Σταδιακά, όμως, το παιδί γίνεται πιο ανήσυχο και αυθόρμητα οι γονείς αυξάνουν την ένταση του ταρακουνήματος.
Το τράνταγμα αυτό, όμως, μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνο για τη σωματική ακεραιότητα ενός μωρού ή μικρού παιδιού.
Και αυτό γιατί το κεφάλι ενός μωρού όταν τραντάζεται πηγαίνει γρήγορα και με μεγάλη δύναμη μπρος-πίσω. Η ανατάραξη αυτή, κάνει τον εγκέφαλο να χτυπήσει επανειλημμένα στο εσωτερικό του κρανίου Το βρεφικό κεφαλάκι, όμως, είναι δυσανάλογα μεγάλο και βαρύ σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα του. Αν λοιπόν δε στηρίζεται καλά, γέρνει δεξιά και αριστερά μιας και οι μύες του λαιμού δεν είναι ακόμα τόσο δυνατοί ώστε να μπορούν να το συγκρατήσουν από μόνοι τους.
Η μεγάλη αυτή δύναμη, λοιπόν, που ασκείται κατά το τράνταγμα, ευθύνεται για το λεγόμενο σύνδρομο της ανατάραξης του μωρού (“shaken baby syndrome”).
Πρόκειται για έναν σοβαρό εγκεφαλικό τραυματισμό που προκαλείται από την έντονη και βίαιη ανατάραξη ενός βρέφους. Το σύνδρομο της ανατάραξης του μωρού είναι μία μορφή παιδικής κακοποίησης που προκαλεί σοβαρή εγκεφαλική βλάβη. Μπορεί να εκδηλωθεί και με μόλις πέντε δευτερόλεπτα τραντάγματος. Είναι ικανή να προκαλέσει βλάβες στα λεπτά αγγεία του εγκεφάλου, μιας και τα αιμοφόρα αγγεία είναι ακόμα πολύ ευαίσθητα.
Η σύγκρουση δε του εγκεφάλου στο κρανίο μπορεί να επιφέρει αιμορραγία.
Αυτή με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση, σπασμούς ή επιληπτικές διαταραχές, μαθησιακές δυσκολίες, αναπτυξιακή καθυστέρηση, κώφωση, εγκεφαλική βλάβη ή παράλυση, που επηρεάζει το μυϊκό συντονισμό και την ομιλία και, σε ακραίες περιπτώσεις, ακόμα και θάνατο. Από το τράνταγμα μπορεί να προκληθούν και τραυματισμοί σε άλλες περιοχές πέραν του εγκεφάλου και του κρανίου γενικότερα. Κατάγματα οστών, βλάβη στους οφθαλμούς, στη σπονδυλική στήλη και στον αυχένα του βρέφους, μπορούν επίσης να προκληθούν από το τράνταγμα του μωρού.
Το σύνδρομο της ανατάραξης του μωρού εμφανίζεται συχνότερα σε παιδιά κάτω των δύο ετών, με δημοφιλέστερη ηλικία αυτή των 6-8 μηνών.
Δεν αποκλείεται, όμως, να συναντηθεί μέχρι και σε παιδιά πέντε ετών. Φυσικά αναφερόμαστε στο τράνταγμα που συνοδεύεται με δύναμη και θυμό. Το ήπιο τράνταγμα που μπορεί να γίνεται στο πλαίσιο ενός παιχνιδιού και συνοδεύεται από χαμόγελα και τρυφερότητα δεν είναι ικανό να προξενήσει βλάβη αφενός γιατί η δύναμη που ασκείται είναι ελεγχόμενη αφετέρου γιατί το παιδί εκλαμβάνει χαρά, φροντίδα και όχι οργή ή φόβο.
Αν παρατηρήσουμε σε ένα μωρό συμπτώματα όπως:
- Έντονη υπνηλία και δυσκολία να παραμείνει ξύπνιο το παιδί
- Σωματικό τρόμο
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Μειωμένη διάθεση για φαγητό και εμετούς
- Δυσχρωμία του δέρματος
- Επιληπτικές κρίσεις
- Κώμα
- Παράλυση
Τότε θα πρέπει να ζητήσουμε ιατρική παρέμβαση, καθώς είναι πιθανό να έχει προκληθεί κάποια βλάβη συνεπεία τραντάγματος.
Το τράνταγμα αποτελεί μορφή κακοποίησης και θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με τις κινήσεις μας.
Εξίσου προσεκτικοί πρέπει να είμαστε και με τους τυχόν τρίτους φροντιστές των παιδιών μας. Αν νιώθετε εξάντληση ή απόγνωση μιλήστε! Προστατεύστε τον εαυτό σας και το παιδί σας!
Απευθυνθείτε σε ένα δικό σας άνθρωπο ή σε μια γραμμή υποστήριξης!
ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ: 11525
ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ: 1056
ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΜΕΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ (Ε.Κ.Α.Κ.Β) S.O.S: 197
ΕΘΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ: 1107
