Εικονογράφηση: Γεωργία Στύλου, Εκδοσεις iWrite, 2020
Ηλικιες: 5+ ετών
Το βιβλίο “Μια φορά πλην έναν καιρό” ήρθε να φέρει έναν άλλο αέρα στον κόσμο του παιδικού βιβλίου.
Πρωτότυπο, ανατρεπτικό και αντισυμβατικό. Ήρθε να ανατρέψει δεδομένα, στερεότυπα, συνήθειες και κανόνες. Και για να το πετύχει αυτό πρέπει να καταρρίψει την πλέον σταθερή αξία. Αυτή την τόσο συνηθισμένη φράση με την οποία ξεκινούν όλα τα παραμύθια, το “μια φορά και έναν καιρό”. Γιατί όλα τα παραμύθια πρέπει να ξεκινούν έτσι; Γιατί η φίλη μας η “Μια φορά” να μην μπορεί να πρωταγωνιστήσει μόνη της σε κάποιο παραμύθι; Σάμπως δεν είναι ικανή ή αρκετά ταλαντούχα ώστε να κάνει σόλο καριέρα; Δεν μπορεί μόνη της να τα βάλει με δράκους, τέρατα, πειρατές, ιππότες, νεράιδες, ξωτικά και πριγκίπισσες;
Η “Μια φορά” και ο “Ένας καιρός”, που λέτε, αποφάσισαν να χωρίσουν, ν’ αλλάξουν την αρχή των παραμυθιών και να μη ζήσουν μαζί την αρχή της Ιστορίας.
Καθένας θα εμφανίζεται πια μόνος του στο δικό του παραμύθι ξέχωρα από τον άλλο. Βαρέθηκαν να είναι πάντοτε ζευγάρι σε όλες τις ιστορίες. Θέλουν να εμφανιστούν μόνοι σε μια ιστορία, να περιπλανηθούν μέσα σε λέξεις, να ξεχαστούν και όχι να βγαίνουν μόνο στην αρχή και μετά μην τους είδατε. Θέλει και η “Μια φορά” κάποτε να κερδίσει έναν βασιλικό χορό, να παρηγορήσει λύκους, να ψηλώσει τους επτά νάνους, να κάνει ένα σωρό, σπάνια, μαγικά και διαφορετικά πράγματα.
Η συγγραφέας Αθανασία Χαλατσογιάννη ήρθε να μας δώσει μια, θα μπορούσαμε να πούμε, “αντι-ιστορία” για να αλλάξει των παραμυθιών η αφετηρία.
Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και άσκηση δημιουργικής γραφής, λόγω του έμμετρου λόγου, του ευρηματικού και λυρικού στίχου. Μια έμπνευση της στιγμής και μια ιστορία αντι-ιστορία που σημαδεύει τη δημοφιλή έναρξη των ελληνικών παραμυθιών (μα και των ξένων), που άλλους τους μαγεύει κι άλλους τους βάζει σε αναζήτηση μιας διαφορετικής αρχής.
Μια σίγουρα διαφορετική ιστορία με διττή ανάγνωση.
Γιατί μπορεί να μιλάει για την επιθυμία να αλλάξει ο τρόπος που ξεκινούν τα παραμύθια, θέλει όμως να εκφράσει και να δώσει φωνή σε όλους εκείνους που θέλουν ελεύθερα να κάνουν μια διαφορετική αρχή που ξεφεύγει από τα συνηθισμένα. Στον τρόπο ζωής τους, στην πορεία και την εξέλιξή τους, στις συνήθειες και στις επιλογές τους.
Βαθύτερα μπορούμε να δούμε την προσπάθεια επιλογής και τη δίψα για μια διαφορετική ζωή.
Κόντρα στην υποχρεωτική συμβίωση στην οποία θέτουμε εμείς είτε τους εαυτούς μας είτε τους άλλους, οι οποίοι αναγκάζονται να συνεχίσουν στο μοτίβο ζωής τους για χάρη της κοινωνίας, των άλλων, του καθωσπρεπισμού, της συνήθειας, της παράδοσης ή μιας εθιμοτυπίας.
Και γιατί αυτό το μήνυμα είναι τόσο σημαντικό για να το εισπράξουν τα παιδιά;
Μα γιατί από πολύ μικρή ηλικία τα γαλουχούμε με στερεότυπες αντιλήψεις, αξίες και συνήθειες. Τους μεταλαμπαδεύουμε πεποιθήσεις που τα κατευθύνουν προς έναν μαθημένο τρόπο ζωής, μια προδιαγεγραμμένη πορεία που όλοι οφείλουν να ακολουθήσουν χωρίς να παρεκκλίνουν ώστε να είναι κοινωνικά αποδεκτοί. Τη στιγμή μάλιστα που πρέπει να τους μάθουμε πώς να γίνουν αυτόνομοι άνθρωποι, με αποφασιστικότητα και ελευθερία κρίσης και επιλογών.
Ένα εξαιρετικά εικονογραφημένο παραμύθι που μας οδηγεί σε μία ξεχωριστή διαδρομή ανάμεσα στα γνωστά παραμύθια.
Η εικονογράφος Γεωργία Στύλου δημιουργεί όμορφες και απλές εικόνες με αντιθέσεις. Όλες προσεκτικά επιλεγμένες. Που συνδυάζουν και συνταιριάζουν το παραμυθικό και κλασικό στοιχείο με το πιο μοντέρνο και “αντισυμβατικό”. Που απεικονίζουν πολύ εύστοχα και πετυχημένα το μήνυμα που θέλει να περάσει το βιβλίο. Που συμπληρώνουν και δένουν αρμονικά με τη λυρικότητα και τη μουσικότητα της αφήγησης, δημιουργώντας την αίσθηση πως οι εικόνες κινούνται… χορεύουν…
Ένα βιβλίο που διαβάζεται ευχάριστα λόγω του έμμετρου στίχου αλλά και του χιουμοριστικού τρόπου γραφής.
Μπορούμε και αξίζει να διαβάσουμε παρέα με τα παιδιά μας, να γελάσουμε και κυρίως να προβληματιστούμε. να σκεφτούμε αμφότεροι τόσο για τον τρόπο έναρξης των παραμυθιών όσο και για το γενικότερο ζήτημα της υιοθέτησης μαθημένων και στερεότυπων πεποιθήσεων και για το σθένος, την τόλμη και την αξία της ελεύθερης επιλογής.
Ένα μικρό απόσπασμα του βιβλίου μπορείτε να δείτε στη σελίδα του εκδοτικού οίκου στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://iwrite.gr/bookstore/mia-fora-plyn-enan-kairo/
