λύκος-κόκκινη-νεράιδα

Μετάφραση: Χριστίνα Σωτηροπούλου

Εικονογραφηση: Rebecca Galera, Εκδοσεις Κλειδάριθμος, 2020

Μαθαίνω να μοιράζομαι, Ηλικιες: 3-6 ετών

“Ο Μεγάλος λύκος και η κόκκινη νεράιδα” είναι μια ακόμα από τις πολλές παραλλαγές της κλασικής ιστορίας του λύκου και της Κοκκινοσκουφίτσας.

Μια φορά κι έναν καιρό, ήταν ένας λύκος που δεν είχε πολύ κοφτερό μυαλό. Μια μέρα η μαμά του τον έστειλε στον άρρωστο παππού του για να του πάει μια ζεστή προβιά και ένα βάζο με μέλι. Τον συμβούλεψε να μείνει μακριά από το μονοπάτι, για να μην κινδυνεύσει από τους ανθρώπους. Καθώς προχωρούσε στο δάσος, συνάντησε μια μικρή νεράιδα με κόκκινο παλτό και κόκκινο σκούφο. Εκείνη δεν μπορούσε να δει και τον παρακάλεσε να τη βοηθήσει να επιστρέψει στο σπίτι της, επειδή κάποια παιδιά έκρυψαν το ραβδί της και δεν μπορούσε να τα καταφέρει μόνη της. Ο λύκος έβαλε τη νεράιδα στην πλάτη του και ξεκίνησαν αλλά όταν κατάλαβε ότι πλησίαζαν στο χωριό, σταμάτησε. Αρνήθηκε να συνεχίσει, γιατί οι άνθρωποι εκεί ήθελαν τη γούνα του. Η νεράιδα του ζήτησε να της βρει ένα μακρύ ξύλο και ο λύκος υπάκουσε. Τότε το κορίτσι, κουνώντας αργά το ξύλο μπροστά της, άρχισε να προχωράει…

Οι ανατροπές ξεκινούν από την πρώτη πρόταση.

Ένας λύκος πολύ δυνατός, πολύ μεγάλος μένει ακόμα με τη μαμά του, γιατί το μυαλό του παίρνει τόσο αργές στροφές που μερικές φορές σταματά να λειτουργεί. Δεν έχει πολλούς φίλους. Τα διπλανά αλεπουδάκια τον περιγελούν και η μαμά λύκαινα αποθαρρύνει αυτή τη σχέση. Παράλληλα, ένα τυφλό κοριτσάκι με κόκκινη σκούφια και τόσο αδύναμη φωνή που προκαλεί λύπη έχει χάσει το ραβδί της. Κάτι παλιόπαιδα της το πήραν και τώρα δεν μπορεί να γυρίσει πίσω στη μαμά της.

Πολύ γρήγορα, λοιπόν, οι ομοιότητες με το κλασικό παραμύθι σταματούν.

η συγγραφέας πλάθει δύο χαρακτήρες, απαλλαγμένους από ταμπέλες. Έναν λύκο διαφορετικό, με χαμηλή αντιληπτική ικανότητα. Με την αθωότητα της σκέψης του, στο πρόσωπο της μικρής νεράιδας δεν θα δει τον άνθρωπο – εχθρό, αλλά ένα πλάσμα εξίσου αδύναμο με εκείνον. Ομοίως η Κοκκινοσκουφίτσα, εφόσον δεν έβλεπε, δεν φοβήθηκε από τα χαρακτηριστικά του (μεγάλο μέγεθος και δύναμη) καθώς δεν τον αναγνώρισε. Έτσι έδωσαν περισσότερο σημασία και βάση στις λέξεις και στις πράξεις. Σε αυτά που έχουν πραγματικά αξία. Έτσι, λοιπόν, θα εμπιστευθούν ο ένας τον άλλο, θα διασχίσουν μαζί το δάσος και θα φτάσουν ασφαλείς στον προορισμό τους.

Μια διαφορετική εκδοχή της Κοκκινοσκουφίτσας, ένα παραμύθι για τη φιλία που είναι πιο δυνατή από την αναπηρία (σωματική και νοητική).

Μια πρωτότυπη ιστορία για τη διαφορετικότητα, που καλλιεργεί την ενσυναίσθηση και ενισχύει την αποδοχή και τη συμπερίληψη. Κατακρίνει με ιδιαίτερο τρόπο το bullying και αποτελεί εισαγωγή στην κοινωνική και συναισθηματική διάσταση των σχέσεων. Ο περίγυρος χλευάζει και ενοχλεί τόσο το λύκο όσο και την Κοκκινοσκουφίτσα- γιατί θεωρούν ότι είναι διαφορετικοί  – με αποτέλεσμα να έρχεται η απομόνωση και η μοναξιά. Αν προσέξουν όμως καλύτερα, θα δουν πως ούτε οι δυο ήρωες μοιάζουν. Ο λύκος είναι τεράστιος ενώ η Κοκκινοσκουφίτσα μικροσκοπική. Εκείνος έχει μαύρο τρίχωμα ενώ εκείνη έντονα κόκκινα ρούχα. Ο ένας έχει νοητική υστέρηση και ο άλλος δεν έχει όραση. Κι όμως, βρίσκουν τρόπο να συμβαδίσουν, να βρουν όλα όσα τους ενώνουν και να ξεκινήσουν μια αληθινή και δυνατή φιλία. Μας δίνουν, έτσι, ένα μάθημα πως όλοι χωράνε σε αυτόν τον κόσμο, αρκεί να έχουν υπομονή και μπόλικη αγάπη.

τεράστιος-τυφλή
λύκος-Κοκκινοσκουφίτσα

Στο επίκεντρο της ιστορίας φαίνεται η διαφορετικότητα, το πώς οι άλλοι βλέπουν τα άτομα με αναπηρία και τι συμπεριφορές υιοθετούν απέναντί τους.

Με μία δεύτερη ανάγνωση, όμως, μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι τόσο στη φύση όσο και μεταξύ των ανθρώπων, οι σχέσεις δεν κινούνται νομοτελειακά στο δίπολο καλός – κακός. Και οι δύο ήρωές μας έρχονται αντιμέτωπα με τον φόβο: η μικρή με εκείνον του κακού λύκου και ο λύκος με τον φόβο των ανθρώπων. Κόντρα στα στερεότυπα, που συχνά αναπαράγονται μέσω της άγνοιας, θα χτίσουν μεταξύ τους μια γερή φιλία. Μια φιλία που δεν απορρέει από τη διαφορετικότητά τους, αλλά, αντίθετα, από την επίγνωση ότι η καλοσύνη, η αποδοχή και η μη βία είναι, εντέλει, επιλογές που ο καθένας μπορεί να κάνει. Κι έτσι «η νεράιδα με την κόκκινη σκούφια και ο μεγάλος λύκος με τη μαύρη γούνα συναντιούνται κάθε μέρα στην άκρη του δάσους για να σκαρφιστούν παιχνίδια μαγικά…».

Στην εικονογράφηση κυριαρχεί πάνω στις λευκές σελίδες το γκρίζο, το κόκκινο και το μαύρο.

Μία καλλιτεχνική, λιτή, εικονογράφηση, με λίγα, συγκεκριμένα και πολύ προσεκτικά επιλεγμένα χρώματα. Στόχο έχει να αναδείξει τα ευαίσθητα μηνύματα της ιστορίας. Το κόκκινο τονίζει το αισιόδοξο μήνυμα και εξηγεί στα παιδιά την έννοια της διαφορετικότητας, τη σημασία της αποδοχής και την αξία της φιλίας. Η εικονογράφος δίνει στο κείμενο χώρο για να αναπνεύσει. Δεν το “πνίγει” με πληθώρα χρωμάτων και οπτικών πληροφοριών. Ακόμα και τα σκίτσα της είναι εκφραστικά μέσα στην απλότητά τους, χωρίς περιττά στοιχεία. Όλοι οι συντελεστές που έχουν εργαστεί για το συγκεκριμένο βιβλίο συμφωνούν πως θέλουν να μας προσφέρουν μια ιστορία, που θα προβληματίσει και θα γίνει αφορμή για μια ουσιαστική συζήτηση με τα παιδιά.

Συγκινητικό, διαφορετικό και ελπιδοφόρο το μήνυμα αυτού του βιβλίου.

Ένα βιβλίο πολύτιμο σε μια σχολική τάξη αλλά και στη βιβλιοθήκη του σπιτιού μας. Τροφή για συζητήσεις γύρω από την αναπηρία και τη συμπεριφορά μας απέναντι στην αδυναμία ή το φυσικό ελάττωμα κάποιου. Ένα βιβλίο γεμάτο συναισθήματα. Ο λύκος εδώ δεν είναι καθόλου κακός ή πονηρός. Είναι απλά μεγάλος και δυνατός. Το κορίτσι πάλι είναι τυφλό και δεν «βλέπει» τον κίνδυνο, ούτε τον φόβο. Κι έτσι έρχεται να μιλήσει η καρδιά. Του κακού και αιώνια με λάθος ταμπέλα «λύκου» και η λαχτάρα του κοριτσιού για …ζωή και να ανατρέψει τις συνειδήσεις και πεποιθήσεις. Μια ιστορία για το πώς δύο φαινομενικά ανόμοια πλάσματα σπάνε το δίπολο καλού-κακού και δημιουργούν μια δυνατή φιλία ανακαλύπτοντας ότι αυτά που τους ενώνουν είναι περισσότερα και δυνατότερα από αυτά που τους χωρίζουν!

 
Μια υπέροχη ιστορία που μας διδάσκει πως  όλοι μπορούν κάποια στιγμή να συναντήσουν κάποιον ξεχωριστό, που μαζί του θα μπορούν να μοιραστούν τα όνειρα, τις σκέψεις, τα παιχνίδια, τις ελπίδες και προσδοκίες τους και, φυσικά, το χρόνο τους!

Για περισσότερες πληροφορίες και για να διαβάσετε ένα απόσπασμα του βιβλίου μπορείτε να μεταβείτε στο site των εκδόσεων Κλειδάριθμος:

 

 

ΚΑΛΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ!!!