Η συναισθηματική αυτή απουσία, μπορεί να κάνει το παιδί να χάνει την αίσθηση του ίδιου του του εαυτού. Και τούτο διότι δεν βρίσκει ανταπόκριση και αμοιβαιότητα, ενώ αντιλαμβάνεται το γονιό σαν νεκρό ή απόκοσμο. Καθώς το παιδί αγαπάει το γονιό, θέλει να είναι και να ασχολείται μαζί του. Δεν λαμβάνει, όμως, απάντηση σε κανένα αίτημα του, καθώς ο γονιός το έχει αποκλείσει από τη ζωή του.
Πολύ χαρακτηριστική περίπτωση συναισθηματικής απουσίας αποτελεί η επιλόχειος κατάθλιψη. Αυτή κάνει μια μητέρα να βλέπει ένα τοίχο ανάμεσα στην ίδια και το παιδί της. Το φροντίζει μηχανικά χωρίς ίχνος τρυφερότητας και ευαισθησίας. Συχνά οι μητέρες με επιλόχειο κατάθλιψη παρουσιάζουν μια ευτυχισμένη εικόνα προς τα έξω αλλά μέσα τους νιώθουν κενό και δυστυχία. Αυτό οφείλεται στις απότομες αλλαγές που συνοδεύουν τον ερχομό ενός μωρού, κυρίως την αυξημένη κούραση και την έλλειψη ύπνου.
Συχνά η επίδραση της επιλόχειας κατάθλιψης παραμένει στο παιδί ακόμα και αφού η μητέρα την ξεπεράσει πλήρως. Όπως διαπιστώνει η ψυχολόγος Terri Apter στο ερευνητικό και συγγραφικό της έργο, τέτοια παιδιά έχουν φτωχότερη ομιλία ή έκφραση. Συχνά παρουσιάζουν κάποιας μορφής αναπτυξιακή διαταραχή, ενώ και οι διαπροσωπικές τους σχέσεις με τρίτα άτομα είναι συχνά προβληματικές.
Από την άλλη, ένα παιδί με καταθλιπτικό γονιό νιώθει τύψεις για κάθε τυχόν αίσθημα χαράς που μπορεί να νιώσει. Σαν αποτέλεσμα, απομακρύνει τις θετικές και ευχάριστες σκέψεις, θεωρώντας τες ως προδοτικές προς το γονιό του. Άλλα πάλι παιδιά δεν θέλουν να δείχνουν στενοχώρια ή δυσαρέσκεια για την κατάσταση των γονιών τους θεωρώντας ότι έτσι τους επιβαρύνουν. Αυτά καταλήγουν να προσποιούνται ή να φοράνε διαφορετικά προσωπεία εντός και εκτός σπιτιού.
Τέλος, τα παιδιά που βίωσαν τη συναισθηματική απουσία των γονιών, δυσκολεύονται να κατανοήσουν τα, θετικά κυρίως, συναισθήματα των άλλων. Γι’ αυτό αντιλαμβάνονται διαφορετικά το ρόλο τους στις στενές σχέσεις με άλλα άτομα. Για παράδειγμα, μπορεί να θεωρούν τις ανάγκες του άλλου σημαντικότερες από τις δικές τους. Συχνά έχουν αυξημένο αίσθημα ευθύνης και ωριμότητας στις σχέσεις τους ή δεν προσμένουν στήριξη από τους άλλους.